การทาบกิ่ง
การทาบกิ่ง คือ การนำต้นพืช 2 ต้น ซึ่งเป็นต้นชนิดเดียวกันและมีระบบรากมาเชื่อมต่อกิ่งกันโดยต้นตอที่นำมาทาบกิ่ง จะทำหน้าทีเป็นระบบรากอาหารให้กับต้นพันธุ์ดี เมื่อเกิดการประสานของตัวกิ่งทั้งสองแล้ว จึงตัดกิ่งพันธุ์ดีออก เหลือเป็นต้นตอของพันธุ์หนึ่ง และยอดพันธุ์ดีเป็นของอีกพันธุ์หนึ่ง
พืชที่นิยมขยายพันธุ์ด้วยการทาบกิ่งเช่น มะขาม มะม่วง ทุเรียน ขนุน เงาะ ลำไย
วิธีการทาบกิ่ง แบ่งออกเป็น 2 แบบ คือ
1. การทาบกิ่งแบบประกบ มี 3 แบบคือ
1.1 วิธีทาบกิ่งแบบฝานบวบ
1.2 วิธีการทาบกิ่งแบบเข้าลิ้น
1.3 วิธีทาบกิ่งแบบพาดร่อง
2. การทาบกิ่งแบบเสียบ มี 3 แบบคือ
2.1 การทาบกิ่งแบบฝานบวบแปลง
2.2 การทาบกิ่งแบบเข้าบ่าขัดหลัง
2.3 การทาบกิ่งแบบเสียบข้างแปลง
ซึ่งในที่นี้ขอนำเสนอวิธีการทาบกิ่งแบบฝานบวบ ซึ่งมีวิธีการดังต่อไปนี้
การทาบกิ่งแบบฝานบวบ
วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการทาบกิ่ง
1. มีดบางหรือมีดที่ใช้สำหรับขยายพันธุ์
2. กรรไกรตัดแต่งกิ่ง
3. แผ่นพลาสติกขนาด ๐.๕ x ๑๒ นิ้ว หรือเทปพลาสติกสำเร็จรูปเป็นม้วน
4. ต้นตอหรือตุ้มทาบ
5. เชือกหรือลวด
ขั้นตอนการปฏิบัติมีดังนี้
1. เตรียมต้นตอได้จากการเพาะเมล็ด การชำ หรือการตอน โดยใช้วัสดุที่มีน้ำหนักเบา ต้นตอที่นำมาใช้ควรมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1 เซนติเมตร หรือ เท่าแท่งดินสอ และ การเลือกกิ่งพันธุ์ ควรเป็นกิ่งที่ตั้งตรงหรือเอียงเล็กน้อย เป็นกิ่งที่สมบูรณ์ไม่เป็นโรคและแมลงรบกวน
2. เฉือนกิ่งพันธุ์ดีให้เป็นรูปโล่
3. เฉือนต้นตอเช่นเดียวกันกับกิ่งพันธุ์ดี
4. นำต้นตอประกบแผลบนกิ่งพันธุ์ดี
5. พันผ้าพลาสติกให้แน่น
6. ผูกเชือกหรือลวดยึดถุงต้นตอกับกิ่งพันธุ์ดีให้แน่น
7. เมื่อทาบกิ่งเสร็จแล้วทิ้งไว้ประมาณ 30-45 วัน เพื่อให้แผลติดสนิทและให้ตัดยอดต้นตอทิ้งไป
8. ควั่นกิ่งพันธุ์ดีใต้รอยต่อ หลังจากนั้นประมาณ 2 สัปดาห์ตัดลงจากต้นพันธุ์ดีได้
เคล็ดไม่ลับของการทาบกิ่ง
การปฏิบัติดูแลหลังจากทำการทาบแล้ว
1. ควรให้น้ำแก่ต้นแม่พันธุ์กิ่งพันธุ์ดีอย่างสม่ำเสมอ พร้อมกับสังเกตดูน้ำในตุ้มทาบที่ทาบแบบประกับซึ่งมักจะแห้งจึงต้องให้น้ำโดยการใช้หัวฉีดฉีดน้ำเข้าไปในถุงตุ้มทาบบ้างในบางครั้ง แต่สำหรับตุ้มทาบแบบเสียบมักจะไม่พบปัญหาตุ้มทาบแห้งเท่าใดนัก ยกเว้นทำการทาบในฤดูแล้ง
2. กรณีที่ส่วนยอดกิ่งพันธุ์ดีหลังจากทาบแล้วมีโรคและแมลงเข้าทำลาย ควรกำจัดโดยการฉีดพ่นสารเคมีกำจัดโรค
และแมลง
3. กรณีที่มีพายุหรือฝนตกหนักต้องหาไม้มาช่วยพยุงหรือค้ำกิ่งไว้เพื่อไม่ให้กิ่งพันธุ์ที่ทำการทาบหักได้
4. กรณีที่ทำการทาบหลายตุ้มในกิ่งเดียวกันควรต้องหาไม้ค้ำ หรือเชือกโยงไว้กับลำต้นเพื่อไม่ให้กิ่งใหญ่หักเสียหาย
ลักษณะของกิ่งทาบที่สามารถตัดไปชำได้
1. กิ่งทาบมีอายุประมาณ ๔๕-๖๐ วัน
2. สังเกตรอยแผลของต้นตอและกิ่งพันธุ์ดีว่าประสานกันดี เปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลและนูน
3. กระเปาะหรือตุ้มทาบีความชื้นพอประมาณณ (ค่อนข้างแห้ง)
4. กระเปาะหรือตุ้มทาบมีรากเจริญออกมาใหม่เห็นชัด รากเป็นสีน้ำตาลและปลายรากมีสีขาว
วิธีการตัดกิ่งทาบ
ให้ตัดกิ่งพันธุ์ดีตรงระดับก้นกระเปาะหรือตุ้มทาบ เพื่อสะดวกในการย้ายชำและช่วยทำให้รอยต่อของแผลไม่หักหรือฉีกเนื่องจากน้ำหนักของส่วนยอดพันธุ์ดี เพราะส่วนโคนกิ่งพันธุ์ดีที่ยาวเลยรอยแผลจะช่วยพยุงน้ำหนักของส่วนปลายยอดพันธุ์ดี
การชำกิ่งทาบ
เมื่อตัดกิ่งทาบจากต้นพันธุ์ดี ให้นำมาแกะเอาถุงพลาสติกออก แล้วชำลงในถุงพลาสติกสีดำขนาด 8x10 นิ้ว หรือกระถางดินเผาขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 8 นิ้ว ที่บรรจุด้วย ขุยมะพร้าวล้วน ๆ หรือดินผสม ปักหลักและผูกเชือกกิ่งทาบให้แน่น นำเข้าพักไว้ในโรงเรือนที่ร่ม รดน้ำให้ชุ่ม ทิ้งไว้ประมาณ 15-20 วันหรือจนกิ่งพันธุ์ดีเริ่มแตกใบใหม่ จึงนำไปปลูกหรือจำหน่ายได้ สำหรับการชำกิ่งพันธุ์ดีที่ทิ้งใบง่าย เช่น ขนุน กระท้อน ควรพักไว้ในโรงเรือนที่มีความชื้นสูง เช่น กระโจม พลาสติก หรือโรงเรือนระบบพ่นหมอก จะช่วยลดปัญหาการทิ้งใบของพืชนั้นลงได้
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น